Ο σερβικός λαός και η Εκκλησία του

Μίρκο Τομάσοβιτς

Ο σερβικός λαός και η Εκκλησία του

 

   Οι κύριοι διαφωτισταί του σέρβικου λαού, όπως και όλων των υπολοίπων Σλάβων, ήταν τα άγια αδέλφια Κύριλλος και Μεθόδιος (9ος αιών). Από την εποχή εκείνη ο σέρβικός λαός αποκτά την πνευματική του ταυτότητα. Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Σερβίας απέκτησε το αυτοκέφαλό της το έτος 1219. Ο άγιος Σάββας, ο οποίος ήταν ο πρώτος Σέρβος Αρχιεπίσκο­πος, προτίμησε την Ορθοδοξία και δημιούργησε πνευματική σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και όχι με το Βατικανό. Η επιλογή της Ορθοδο­ξίας υπό του σέρβικου λαού ερμηνεύθη εκ μέρους του Βατικανού ως ασυγχώρητος αμαρτία, την οποία οι Σέρβοι πλήρωσαν ακριβά κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους, αλλά και σήμερα πληρώνουν ακριβά. Αυτό αποτελεί τον εθνικό τους σταυρό.

Ο σερβικός λαός είδε το μέλλον του στην Ορθοδοξία μόνον, και γι’ αυτό δεν απαρνείται την πίστη του. Θεωρεί ότι με την απώλεια της πίστης του χάνει και την ταυτότητά του. Ο σερβικός λαός δηλαδή επέλεξε την οδόν του πάθους και βιώνει την ιστορίαν του ως μαρτυρικό θρίαμβο: «αποθνήσκουμε για να ζούμε πάντοτε». Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ανέκαθεν διεξήγε αγώνα εναντίον της Ορθοδοξίας και αποκαλεί τους Σέρβους «σχισματικούς». Οι Σέρβοι στον αγώνα αυτό αποτελούν την έπαλξη της Ορθοδοξίας επειδή ευρίσκονται επάνω στο τείχος το οποίο χωρίζει τη Δύση με την Ανατολή. Οι Ρωμαιο­καθολικοί εν ονόματι του Χριστού για πολλούς αιώνες στη Σερβία διέπρατταν, αλλά και σήμερα διαπράττουν, εγκλήματα. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου διέπραξαν γενοκτονία επί του σέρβικου έθνους. Μόνο σ’ αυτή την περίπτωση η Ορθόδοξος Εκκλησία της Σερβίας προσέφερε 1.527.000 μάρτυρες, κι αυτός ο αριθμός πιθανώς θα αυξηθεί.

Προς το παρόν διαθέτουμε αυτά τα στοιχεία, αλλά ο υπολογισμός του ακριβούς αριθμού των εκτελεσθέντων ορθοδόξων χριστιανών στην περιοχή της Κροατίας και της σημερινής Γιουγκοσλαβίας συνεχίζεται. Στο χώρο της τότε φασιστικής Κροατίας εβαπτίσθησαν βιαίως 350.000 και πλέον ορθό­δοξοι Σέρβοι. Την βάπτιση ευλόγησε το Βατικανό. Εφονεύθησαν περισσότεροι από 220 ορθόδοξοι ιερείς και επίσκοποι. Συγχρόνως κατεστράφησαν 550 και πλέον ορθόδοξοι ι. ναοί και εκκλησιαστικά οικοδομήματα. Ο διωγμός των σέρβων αρχιερέων και ιερέων, όπως και του σέρβικου ορθοδόξου λαού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ήταν τρομε­ρός. Αυτοί είναι μάρτυρες όμοιοι και ισάξιοι με τους μάρτυρες των πρώτων χριστιανικών αιώνων.

   Ν’ αναφέρομε μόνον ένα παράδειγμα. Όταν οι ustashi συνέλαβαν έναν ορθόδοξο σέρβο ονόματι Vakasin τον απείλησαν ότι θα τον σκοτώσουν αν δεν αρνηθεί την Ορθοδοξία. Ο Vakasin δεν την απαρνήθηκε, και όταν άρχισαν να του βγάζουν τα μάτια και να τον κόβουν, λέγοντάς του να αρνηθεί την πίστη, απάντησε ήρεμα στον βασανιστή του: Κάνε γιέ μου εσύ τη δουλειά σου, κι εγώ θα κάνω τη δική μου! Αυτό αποτελεί δίδαγμα για τους Ορθοδόξους οι οποίοι ομολογούν πίστη στην Αγία Τριάδα. Γνώρισμα της αληθινής Εκκλησίας του Θεού είναι αυτή πάντα να διώκεται. Δεν έχει γραφεί τυχαία στην Καινή Διαθήκη: «οστις ου βαστάζει τον σταυρόν εαυτού και έρχεται οπίσω μου, ου δύναται είναι μου μαθητής». Και σε άλλο σημείο λέγει ο Κύριος: αεί εμέ εδίωξαν, και υμάς διώξουσιν».

Εκείνο το οποίο προκαλεί εντύπωση είναι το ότι από την κατάργηση της «ανεξάρτητης Κροατίας» έως σήμερα, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ούτε με μία λέξη δεν διαχώρισε τη θέση της από τον σκοτεινό της ρόλο στο κράτος των ustashi, από τα έγκλήματα, τη γενοκτονία και την εξαναγκαστική βάπτιση.

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα; ^{(σημ.entaksis: 1991)} Τη στιγμή αυτή στη Γιουγκοσλαβία διεξάγεται θρησκευτικός πόλεμος. Από το ένα μέρος επιτίθεται το Ισλάμ και από το άλλο οι Λατίνοι-Ρωμαιοκαθολικοί. Οι Ορθόδοξοι ευρίσκονται ανάμεσα σε δύο φωτιές. Στον αγώνα αυτό εναντίον της Ορθοδοξίας, στον οποίο έχουν ζημιωθεί οι Σέρβοι, τους βοήθησε πολύ το κομμουνιστικό καθε­στώς της Γιουγκοσλαβίας.

Στις μέρες μας οι παλιοί εχθροί τους, κυρίως η Ιταλία, η Γερμανία, η Αυστρία και η Ουγγαρία, υπό την επίδραση του Βατικανού στράφηκαν εναντίον της Ορθοδοξίας και συγχρόνως έχουν τη βοήθεια των μουσουλμα­νικών χωρών, ιδιαιτέρως της Αλβανίας, Τουρκίας και του Ιράν.

Μόνον κατά τους τελευταίους δύο μήνες στην Κροατία αναγκάσθηκαν να εκπατρισθούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Σέρβοι. Τα σπίτια τους λεηλα­τήθηκαν και κατόπιν παραδόθηκαν στη φωτιά ή βομβαρδίστηκαν. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι ούτε ένας Κροάτης δεν αναγκάσθηκε να έγκαταλείψει τη Σερβία. Η Ευρώπη αυτό δεν το βλέπει. Σύμφωνα με επίσημη δήλωση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Σερβίας, κατεστράφησαν 71 ι. ναοί, για το λόγο ότι είναι ορθόδοξοι. Δεκάδες ορθόδοξοι ιερείς συνελήφθησαν και βασανίσθηκαν με ποικίλους τρόπους. Η τύχη τους ακόμη αγνοείται. Επί­σης παρέμεινε αιχμάλωτος για μερικούς μήνες ο σεβ. επίσκοπος Σλαβονίας κ. Λουκιανός, τον οποίο όταν συνέλαβαν κράτησαν δεμένο μέσα στη βροχή για 14 ώρες. Το επισκοπικό του μέγαρο στην πόλη Πάκρατς (Pacrac) κατα­στράφηκε, και σ’ αυτή την περίπτωση οι Κροάτες κατέστρεψαν και τη βιβλιοθήκη ανυπολογίστου αξίας. Οι Ρωμαιοκαθολικοί κατόπιν έκαψαν τον μητροπολιτικό ναό του Pakrac. Φυσικά γι’ αυτού του είδους τα εγκλήματα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Ευρώπη δεν μετέδωσαν το παραμικρό.

Μεταδίδουν μόνον ό,τι ενδιαφέρει τους Ρωμαιοκαθολικούς. Και το φοβερό­τερο σ’ αυτή την περίπτωση είναι το ότι στα προγράμματα του ραδιοφωνι­κού σταθμού του Βατικανού μεταδίδονται συνεχώς αναληθείς πληροφορίες από τα πεδία των μαχών. Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Βατικανού έχει κηρύξει ανοικτό πόλεμο εναντίον της Σερβίας και της Ορθοδοξίας. Στην Κροατία ο τύπος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας δημοσιεύει ψευδείς πληροφορίες εις βάρος του σερβισμού και της Ορθοδοξίας, τις οποίες ουδείς φυσιολογικός άνθρωπος θα έπρεπε να πιστεύει. Οι Ρωμαιοκαθολικοί στην Κροατία και στην Ευρώπη πιστεύουν αυτές τις πληροφορίες επειδή τις μεταδίδει ο ραδιοφωνικός σταθμός του Βατικανού.

Αναφέρομε ένα παρά­δειγμα: πολλοί ορθόδοξοι ι. ναοί, όπως ήδη μνημονεύσαμε, κατεστράφησαν τον τελευταίο καιρό από τους Κροάτες, αλλά η τηλεόραση του Zagreb, όπως και το ραδιόφωνο του Βατικανού, μεταδίδουν ότι οι κατεστραφέντες ναοί είναι δήθεν ρωμαιοκαθολικοί, τους οποίους γκρέμισαν ορθόδοξοι Σέρβοι. Ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ στην πόλη Pecuj της Ουγγαρίας, την 17η Αυγούστου 1991, δήλωσε ότι έχει καλέσει τη διεθνή κοινότητα να βοηθήσει την Κροατία. Πουθενά δεν έκαμε λόγο για την γενοκτονία επί του σερβικού λαού. Και μόνον μερικά χιλιόμετρα από εκεί, πίσω από τα γιουγκοσλαβικά σύνορα, οι καθολικοί Κροάτες έσφαζαν και τουφέκιζαν τα ορθόδοξα σερβόπουλα. Ο Πάπας άκουσε την κραυγή τους; Η γενοκτονία επί των ορθοδό­ξων Σέρβων συνεχίζεται και σύμφωνα με την αντίληψη της Δύσης οι Σέρβοι έχουν μολυνθεί από το Βυζάντιο, κι αυτό είναι ασυγχώρητη αμαρτία.

   Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Σερβίας υπογράμμισε με προσευχές το διάστημα των 50 χρόνων του διωγμού της Εκκλησίας και της γενοκτονίας του σερβικού λαού (1941-1991) και επεσήμανε τα εξής:

1) Η ερήμωση που έφερε ο πόλεμος, η καταστροφή των ι. ναών και σημαντικών έργων του σερβικού πολιτισμού και —το χειρότερο απ’ όλα— η δια της γενοκτονίας εξολόθρευση αμέτρητων ανθρωπίνων ψυχών, δημιούρ­γησε το πρόβλημα της ίδιας της επιβίωσης του σερβικού λαού.

2) Η μεταπολεμική κυβέρνηση, σύμφωνα με τις ιδεολογικές της προκα­ταλήψεις, απείλησε την Εκκλησία, της στέρησε την περιουσία της και την καταδίκασε σε θάνατο. Συγχρόνως αυτή η κυβέρνηση δημιούργησε νέα ανυπόστατα έθνη, τα οποία έπρεπε να απομακρυνθούν από την πνευματική, πολιτιστική, ηθική και γλωσσική παράδοση του σερβικού λαού.

3) Το κράτος, με τη βοήθεια της «ενώσεως ιερέων» προσπάθησε να κλονί­σει την ενότητα των επισκόπων και των ενοριακών ιερέων.

4) Με την ανάμειξη της κρατικής εξουσίας στην εσωτερική ζωή της Εκκλησίας και με την ιδεολογικο-πολιτική βία επί της Εκκλησίας προήλθε σχίσμα. Δημιουργήθηκε η ονομαζόμενη «Εκκλησία της Μακεδονίας» και σ’ αυτό έπαιξε σπουδαίο ρόλο το Βατικανό.

5) Σχίσμα δημιουργήθηκε και μεταξύ των Σέρβων της διασποράς.

6) Δεν επετράπη να ταφούν τα λείψανα των εκτελεσθέντων Ορθοδόξων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και μετά.

7) Βεβηλώθηκε ο ι. ναός του αγίου Πέτρου Cetinjski (στο όρος Lovcen του Μαυροβούνιου), όπου ευρίσκεται ο τάφος του μεγαλύτερου Σέρβου ποιητή και φιλόσοφου Petar Petrovic Njegos. Κατεδαφίσθη ο ναός και στη θέση του ανηγέρθη μαυσωλείο. Επίσης βεβηλώθηκε ο ι. ναός του άγιου Γεωργίου στο όρος Oplenac, όπου έχουν ταφεί οι Σέρβοι βασιλείς.

   Ο σερβικός λαός όμως βλέπει ότι το μέλλον του ευρίσκεται στην Ορθο­δοξία. Γι’ αυτό επέλεξε την ουράνιο κι όχι την επίγειο βασιλεία. Προτίμησε το πάθος και την υπεράσπιση της Ορθοδοξίας. Πρέπει να τονισθή το γεγο­νός ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία της Σερβίας καλεί τον λαό να μην εκδικείται, αλλά στο μίσος ν’ απαντά με αγάπη· να έχει ορθόδοξο ήθος. Ο άνθρω­πος με τη μετάνοια πάντα αρχίζει εκ νέου τη ζωή του, προσωπική και κοινωνική, επί υγιών και επαληθευμένων θεμελίων. Δεν υπάρχει αμαρτία που δεν μπορεί να καθαρισθεί, ούτε έγκλημα το οποίο δεν πλένεται, αν υπάρξει μετάνοια. Γι’ αυτό ο σερβικός λαός ζει με το: «πρέπει να συγχωρού­με, όχι να λησμονούμε».

Με λίγα λόγια, ο σερβικός λαός σήμερα, με μαρτυρική πίστη κι ελπίδα, υποφέρει τους διωγμούς, τις λεηλασίες κι αρπαγές, την καταστροφή. Το μεγαλείο ενός λαού φαίνεται στην ύπαρξη των αγίων και μαρτύρων για την Αλήθεια. Και ο σερβικός λαός έχει πολλούς κι όλοι αυτοί οι νεομάρτυρες μεσιτεύουν ενώπιον του Θεού υπέρ ημών.

 

ΣΥΝΑΞΗ ΤΕΥΧΟΣ 40 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1991

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ ΣΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ 1941-1991